HOE GA JIJ OM MET VERLIES?
Verlies en rouw – we maken het helaas allemaal mee. Een verlieservaring kan je behoorlijk van je stuk brengen. Je worstelt met allerlei gevoelens en probeert het verlies een plek te geven. Ik was ontzettend moe, emotioneel en zag op tegen sociale contacten, daarnaast ging mijn gevoelsbeleving als een jojo heen en weer; de ene dag voelde ik me prima en een dag later was ik verdrietig en voelde het gemis enorm. En ik had de afgelopen tijd helemaal geen vut om me met Sonja’s Switch Tips bezig te houden, maar langzaamaan ontstaat ook hier wat ruimte.
Verlies kent vele verschillende emoties; verdriet, somberheid, boosheid, eenzaamheid, het kan je verdoven, je krijgt last van je nek, schouders, rug of hoofdpijn of je gaat veel piekeren. Daarnaast kost het enorm veel energie, dus het is niet gek als jij moe en futloos bent. Het kan ook zijn dat je juist overactief bent om maar niet met het verlies bezig te hoeven zijn. Praten met familie of een goede vriend kan helpen, maar blijf ook goed voor jezelf zorgen; let dus op je eetpatroon, of je voldoende slaapt en beweegt. Nieuwe dingen ondernemen, afleiding, tijd, het doet je misschien goed, maar het heelt lang niet alle wonden.
Rouw komt voor bij elke vorm van verlies. Dus niet alleen bij het overlijden van een dierbaar persoon, maar bijvoorbeeld ook bij het overlijden van een huisdier, een scheiding of een relatie die anders loopt dan gehoopt, rouw en verlies voel je ook bij ontslag of ziekte. Een groot verlies heeft invloed op je leven en je belandt in een rollercaster van emoties, die heel heftig en confronterend kunnen zijn. Voor jou, je omgeving en ook voor je collega’s.
VERLIES EN ROUW DOOR MANU KEIRSE
Manu Keirse is een Vlaamse psycholoog en rouwspecialist. Hij heeft diverse boeken geschreven over verlies en rouw, waaronder ‘Helpen bij verlies en verdriet‘. Hij zegt: ‘Vraag jezelf af: wat zou deze persoon vanuit zijn verdriet aan mij te zeggen hebben. Het gaat niet om wat jij te zeggen hebt. Mensen met verdriet hebben maar één behoefte: dat iemand echt naar ze luistert’. Hij spreekt niet meer over rouwverwerking, want wanneer heb je je rouw verwerkt? Want hoe kun je een groot verlies accepteren? Dat kan niet. Als je je kind verliest, raak je daar niet overheen. Je blijft altijd de ouders van dat gestorven kind. Je leert misschien met het verlies te leven, het gemis zal nooit echt overgaan. Manu Keirse heeft het over rouwarbeid, want het is hard werken ieder moment van de dag opnieuw.
VERLIES EN ROUW
Verlies raakt altijd weer ander verlies aan. Het raakt aan oude verliezen/oude rouw, wat mensen soms zelf niet eens door hebben. Ook verandering van baan, raakt iets aan (van verlies) in het verleden. Als iets jou raakt, heeft het (nog) aandacht nodig, waarbij vergeving onderdeel KAN zijn van het proces.
Bedenk voor jezelf eens hoe je bijvoorbeeld afscheid hebt genomen van je (vrijwilligers)werk. Hoe heb je dat gedaan en hoe voelde dat voor jou? Was deze manier van afscheid nemen een goede manier voor jou?
ZES TIPS VOOR VERLIES EN ROUW
- Blijf goed voor jezelf zorgen (dus ga op ‘normale tijden’ naar bed, sta op tijd op en kleed je aan, eet 3x per dag op vaste tijden en ga minimaal 1x per dag naar buiten om te wandelen, te fietsen of te sporten);
- Laat het verdriet er zijn, stop het niet weg;
- Zorg voor ontspanning door dingen te doen, die je prettig vindt;
- Kijk eens naar je netwerk, wie kan je ondersteunen (familie, vrienden, buurt, gezin, kerk, sport, werk, etc.)
- Niks is verkeerd, hoe je ook reageert, iedereen doorloopt verlies en rouw op zijn eigen manier;
- Voor de ander: Luister 80% van de tijd en spreekt 20%, het geven van adviezen is absoluut NIET helpend;
En misschien staan er in deze Switch Tips ook nog bruikbare tips.